Τι βλέπω;

Ο έφιππος μπρούτζινος ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχει μήκος 3,8μ, ύψος 3,45μ και είναι τοποθετημένος σε υψηλό βάθρο. Το έργο του γλύπτη Γιάννη Παππά είναι λιτό, όπως και τα περισσότερα έργα του. Μέσα από τον άοπλο Αλέξανδρο ήθελε να τονίσει την αύρα του ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος όμως δε χρειάζεται όπλα και κατακτήσεις για να διαδοθεί. Ο Παππάς δεν φιλοτέχνησε το γλυπτό με πολιτική πρόθεση, γι’ αυτό και ο Αλέξανδρος δεν απεικονίζεται ως κατακτητής, αλλά ως ευγενής έφηβος. Για πάρα πολλά χρόνια δεν μπορούσε να αποφασιστεί ποια είναι η καταλληλότερη τοποθεσία για το γλυπτό. Η σημερινή του θέση, ωστόσο, δε θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένη.

Τι δε βλέπω;

Ο Παππάς φιλοτεχνούσε το γλυπτό επί 32 χρόνια και μελέτησε σε βάθος τους τύπους αλόγων στην αρχαία Ελλάδα, αλλά και τη μορφή του Αλέξανδρου με επισκέψεις του σε διάφορα μουσεία. Η ολοκλήρωση και παρουσίαση του γλυπτού συνέπεσε χρονικά με τις έντονες αντιδράσεις της Ελλάδας για το όνομα της τότε Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και σήμερα Βόρειας Μακεδονίας και της απόπειρας σύνδεσής της με την αρχαία Μακεδονία και τον Μέγα Αλέξανδρο, παρά το γεγονός ότι οι πολίτες της είναι σλαβικής και αλβανικής καταγωγής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλοί να το θεωρούν ένα από τα σύμβολα της τότε εθνικιστικής έξαρσης. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 2000, σε μια επίσης κρίσιμη περίοδο μεταξύ των δύο χωρών, ο Δήμος Αθηναίων είχε επιχειρήσει την τοποθέτηση του αγάλματος στην Πλατεία Κοτζιά, αλλά δεν έδωσε έγκριση η γλύπτρια Σοφία Βάρη για την αφαίρεση του δικού της γλυπτού «Θησέας». Πολλοί θεώρησαν ότι η απόπειρα αυτή δεν είχε φιλότεχνα κίνητρα, αλλά λειτουργούσε ως «απάντηση» για το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο κέντρο των Σκοπίων. Ο Μέγας Αλέξανδρος, γιος του βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας, ολοκλήρωσε το έργο του πατέρα του, ενοποιώντας όλες τις ελληνικές πόλεις. Έπειτα, εκστράτευσε εναντίον των Περσών, φτάνοντας ως την Αίγυπτο και την Ινδία. Σε ηλικία μόλις 33 ετών κατάφερε να καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου, γεγονός που τον κατατάσσει στους σημαντικότερους στρατιωτικούς άνδρες της παγκόσμιας ιστορίας.

Βιβλιογραφία