Τι βλέπω;

Η οδός αυτή, μήκους περίπου 8 χιλιομέτρων, συνδέει τον Πειραιά με το κέντρο της Αθήνας. Ήταν ένας απαραίτητος δρόμος για την αμεσότερη σύνδεση της Αθήνας με το λιμάνι. Αν κάποιος δει το δρόμο από δορυφόρο ή τον διανύσει σε όλο του το μήκος, θα διαπιστώσει ότι είναι “σπασμένος στα δύο”. Από τον Πειραιά ως τον Ταύρο ο προσανατολισμός του έχει απευθείας θέα στην Ακρόπολη, ενώ από τον Ταύρο και βορειότερα, έχει στην Ομόνοια. Αυτό είναι αποτέλεσμα των πολεοδομικών διαφωνιών χάραξης του δρόμου κατά το 19ο αιώνα. Εκτός από τα πολλά και ενδιαφέροντα γκράφιτι (κοντά στην Ομόνοια, Γκάζι, ΕΛΑΪΣ), στα σημαντικότερα κτίρια της οδού -τα οποία την καθιστούν και ιστορικά σημαντική- είναι το πρώην δημοτικό βρεφοκομείο, ο ναός του Αγίου Γεωργίου, η Τεχνόπολη, οι σοκολατοποιίες Παυλίδη και Ίον, το ίδρυμα Κακογιάννη, ο Ελληνικός Κόσμος, η Σχολή Καλών Τεχνών, το Μουσείο Μπενάκη και η ελαιουργία ΕΛΑΪΣ.

Τι δε βλέπω;

Σε μεγάλο βαθμό, η χάραξή του ακολουθεί την πορεία των Μακρών Τειχών, τα οποία ένωναν την αρχαία Αθήνα και τον Πειραιά. Στο πρώτο πολεοδομικό σχέδιο της πόλης (Κλεάνθη- Schaubert), η οδός αυτή προοριζόταν για να ενώνει τα ανάκτορα, τα οποία θα κατασκευάζονταν στην Ομόνοια, με τα θερινά ανάκτορα στον Πειραιά. Στο ενδιάμεσο θα υπήρχε μια πληθώρα σημαντικών κτιρίων. Τελικά, τα ανάκτορα κατασκευάστηκαν αλλού και η Πειραιώς μετατράπηκε σε βιομηχανική ζώνη με κεραμιδοποιεία, ασβεστοκάμινα, βυρσοδεψία, εργοστάσια και άλλες ρυπογόνες επιχειρήσεις. Παρόλα αυτά, υπήρχαν και νεοκλασικά κτίρια προς την Ομόνοια, λόγω των σχεδίων ανέγερσης των ανακτόρων εκεί ή στον Κεραμεικό. Η σύνδεση Πειραιά- Αθήνας ήταν άκρως απαραίτητη για εμπορικούς λόγους. Παρόλο που το χειμώνα συνήθως πλημμύριζε και το καλοκαίρι ήταν ομιχλώδης από την υπερβολική σκόνη, ήταν πολυσύχναστος. Η Πειραιώς ποτέ δεν κατάφερε να φτάσει απ’ ευθείας έως το λιμάνι. Κατέστη αδύνατο, ειδικά όταν κατασκευάστηκε ο σιδηρόδρομος (Γραμμή 1 μετρό). Σε όλο το μήκος της οδού, οι μόνες περιοχές κατοικίας είναι τα Καμίνια και ο Ταύρος, εξαιτίας της επείγουσας στέγασης προσφύγων. Είναι οι μόνες συνοικίες που «σπάνε» τη συνέχεια της βιομηχανικής φυσιογνωμίας της Πειραιώς.

Βιβλιογραφία