Τι βλέπω;

Σε μια έκταση 17.000 τ.μ., στα δυτικά της πόλης, βρίσκεται το νέο εβραϊκό νεκροταφείο. Εδώ μεταφέρθηκε το παλαιό νεκροταφείο, το οποίο βρισκόταν στη σημερινή πανεπιστημιούπολη, αφού οι Ναζί το είχαν καταστρέψει ολοκληρωτικά. Ελάχιστοι τάφοι και λείψανα –μεταξύ αυτών και ιστορικών εβραϊκών προσωπικοτήτων- σώθηκαν από τη ναζιστική μανία και σήμερα βρίσκονται στο παρόν νεκροταφείο. Ακόμη και στις μέρες μας όμως, έχουν σημειωθεί περιστατικά βανδαλισμού, πιθανότατα από μέλη γνωστής νεοναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης. Στο χώρο του νεκροταφείου, ξεχωρίζει η επτάφωτη λυχνία εις μνήμην των περίπου 50.000 Εβραίων που εξοντώθηκαν από τα ναζιστικά στρατεύματα και τους συνεργάτες τους.

Τι δε βλέπω;

Το παλιό νεκροταφείο βρισκόταν εκτός των ανατολικών τειχών και είχε ιδρυθεί το 1492. Η μεταφορά του, με στόχο την επέκταση της πόλης προς τα ανατολικά, είχε ξεκινήσει ήδη επί οθωμανικής διοίκησης και συνεχίστηκε αργότερα επί ελληνικής με την εγκατάσταση του Α.Π.Θ. (1926). Η μεταφορά ωστόσο δεν ολοκληρώθηκε λόγω αντιδράσεων και εξαιτίας νομοθεσίας, η οποία προέβλεπε την προστασία των νεκροταφείων. Ο Γερμανός στρατιωτικός διοικητής Μαξ Μέρτεν ωστόσο, έδωσε τη χαριστική βολή, καταστρέφοντας τους τάφους και μετατρέποντας τις ταφόπλακες σε οικοδομικά υλικά και υλικά οδικής πλακόστρωσης και πεζοδρομίων. Βανδαλισμούς όμως είχαν πραγματοποιήσει νωρίτερα και παρακρατικές ομάδες Τούρκων και Ελλήνων.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Καραολή και Δημητρίου & Λεωφ. Δενδροποτάμου

Βιβλιογραφία