Γιαχουντί Χαμάμ

Τι βλέπω;

Πρόκειται για ένα σχετικά μεγάλο οθωμανικό λουτρό, έκτασης περίπου 750 τ.μ., και είναι ένα από τα τέσσερα τουρκικά λουτρά της Θεσσαλονίκης. Σήμερα είναι γνωστό στους Θεσσαλονικείς ως «Λουλουδάδικα», επειδή τα τελευταία 60 χρόνια είναι συγκεντρωμένα γύρω του ανθοπωλεία. Βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο της πόλης, σε μία περιοχή ζωντανή, γεμάτη μικρά μαγαζιά, ταβερνάκια, καφέ και κοντά στην σκεπαστή αγορά Μοδιάνο. Η τοιχοδομία του μνημείου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς είναι επιμελημένη, διαθέτει κοσμήματα και μιμείται το βυζαντινό πλινθοπερίκλειστο σύστημα δόμησης (ορθογώνιοι επεξεργασμένοι λίθοι πλαισιώνονται από λεπτά κόκκινα τούβλα). Το λουτρό καλύπτεται από δύο μεγάλους τρούλους και αρκετούς μικρότερους με πολλές οπές φωτισμού. Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού εργασίες αποκατάστασης και ανάδειξης του μνημείου αλλά και του περιβάλλοντος χώρου. Σήμερα χρησιμοποιείται για εκθέσεις και εκδηλώσεις.

Τι δε βλέπω;

Στην Οθωμανική περίοδο πολλές πόλεις της αυτοκρατορίας κοσμήθηκαν με λουτρά, διότι η καθαριότητα ήταν πολύ σημαντική για το Ισλάμ. Το νερό και η διαδικασία του λουτρού, συμβόλιζαν την κάθαρση από τα αμαρτήματα και τον εξαγνισμό της ψυχής. Το μνημείο αυτό στα τουρκικά έγγραφα συναντάται με πολλές ονομασίες: Pazar-Ikebirhamami (Λουτρό της μεγάλης αγοράς), Kadinlarhamami (Λουτρό των γυναικών), Yahudihamami (Λουτρό των Εβραίων). Η τελευταία ονομασία είναι και η πιο γνωστή, καθώς η περιοχή γύρω από το λουτρό κατοικείτο από Εβραίους. Τα ονόματα παρουσίαζαν μια «ποικιλία» ανάλογα με τη χρήση του και την σημασία του για την περιοχή. Σύμφωνα με τον τούρκο περιηγητή του 17^ου αι. Εβλιγιά Τσελεμπή, ιδρυτής του λουτρού ήταν κάποιος Halil Aga. Στο εσωτερικό έχει την τυπική για τα λουτρά τριμερή διάταξη των χώρων (ψυχροί, χλιαροί, θερμοί) και ήταν δίδυμο, για άνδρες και γυναίκες, με το ανδρικό τμήμα να είναι μεγαλύτερων διαστάσεων. Τέλος, κάτω από τα δάπεδα κυκλοφορούσε θερμός αέρας  που θέρμαινε τον χώρο και το νερό μίας μεγάλης παρακείμενης δεξαμενής που τροφοδοτούσε το λουτρό. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πλούσιες γύψινες διακοσμήσεις στο εσωτερικό του.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Βασιλέως Ηρακλείου & Φραγκίνη

Βιβλιογραφία