Θέατρο Διονύσου

Τι βλέπω;

Το θέατρο του Διονύσου είναι το αρχετυπικό θέατρο της ανθρωπότητας, όπως το ξέρουμε. Σήμερα φαίνεται ως αυτόνομο μνημείο, ωστόσο στην αρχαιότητα ήταν μέρος του Ιερού του Διονύσου. Το σχήμα του θεάτρου και τα λίθινα καθίσματα που βλέπουμε σήμερα, έγιναν μεταγενέστερα. Αρχικά, το κοίλο είχε ορθογώνιο σχήμα και τα καθίσματα ήταν ξύλινα. Τον 4ο αιώνα, τα λίθινα καθίσματα επεκτείνονταν ως τη βάση των τειχών της Ακρόπολης, όπως φαίνεται σήμερα από τα ίχνη τους. Ήταν χωρητικότητας περίπου 16.000 θεατών. Στα ρωμαϊκά χρόνια, η διακόσμηση του χαμηλότερου προσκήνιου απεικόνιζε γονατιστές μορφές Σιληνών, ακολούθων του Διονύσου, αλλά και επεισόδια από τη ζωή του θεού και σώζονται αποσπασματικά.

Τι δε βλέπω;

Τα πρώτα και σημαντικότερα θεατρικά έργα -με τα υψηλά τους νοήματα- διδάχτηκαν εδώ. Η πρώτη δημόσια κριτική προς την εξουσία και την αδικία αντήχησε στα εδώλια και το κοίλο του, μέσω των στίχων των μεγαλοφυών τραγωδών και κωμικών, των οποίων τα αγάλματα υπήρχαν δεξιά και αριστερά του θεάτρου. Οι παγκόσμιες λέξεις θέατρο, σκηνή, τραγωδία ξεκινούν εδώ. Ειδικά για τη λέξη “σκηνή”, αυτή προέρχεται από την εξής ιστορία: Στη μάχη της Σαλαμίνας ο βασιλιάς των Περσών Ξέρξης είχε στήσει την πολυτελή και τεράστια σκηνή του στο όρος Αιγάλεω με σκοπό να απολαύσει άνετα τη συντριβή των Ελλήνων. Οι προσδοκίες του διαψεύστηκαν και πάνω στον πανικό τους οι Πέρσες παράτησαν αυτό το κομψοτέχνημα στη θέση του. Οι Αθηναίοι μετά τη νίκη το αποσυναρμολόγησαν και το έφεραν στην Αθήνα. Τα πολυτελή ξύλα της χρησιμοποιήθηκαν για το στήσιμο της κατασκευής της θεατρικής «σκηνής». Επειδή προήλθαν από τη σκηνή του Βασιλέως, η κατασκευή πήρε το όνομα αυτό: “Σκηνή”, και η λέξη αφού καθιερώθηκε, ταξίδεψε στη Ρώμη και από εκεί σε όλον τον κόσμο.

Βιβλιογραφία