Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών
Το παλιό εργοστάσιο μεταξιού σήμερα στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1821 - )
1834 Πρωτοξεκίνησε να κατασκευάζεται. Αρχιτέκτονας πιθανολογείται ότι ήταν ο Χριστιανός Χάνσεν.
1901 Πήρε την τελική του μορφή.
1960 Καταστράφηκε από πυρκαγιά.
1993 Πέρασε στην ιδιοκτησία του δήμου Αθηναίων.
Οθωμανική εποχή (1453- 1821)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Η Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών στεγάζεται στο πρώην εργοστάσιο μεταξιού, το γνωστό μεταξουργείο, από το οποίο πήρε το όνομά της και η περιοχή. Αρχικά είχε σχεδιαστεί για εμπορικό κέντρο, ιδιοκτησίας Καντακουζηνού, με καταστήματα στο ισόγειο και κατοικίες στον όροφο. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο έμεινε ημιτελές όταν αποφασίστηκε τελικά να ανάκτορα να μην κατασκευαστούν στη σημερινή Ομόνοια. Αργότερα, ολοκληρώθηκε κι έγινε εργοστάσιο μεταξιού. Η πρόσφατη αποκατάστασή του ανέδειξε τη νεοκλασική του φυσιογνωμία, ωστόσο πρόκειται για κτίριο με ασταθή αρχιτεκτονική, η οποία απεικονίζει το οικονομικό σκεπτικό της εποχής και της αρχιτεκτονικής αποσπασματικότητας, λόγω της διαρκούς μεταβολής των χρήσεων. Σήμερα, στεγάζεται εδώ το εικαστικό τμήμα της πινακοθήκης (η διοίκηση και άλλες υπηρεσίες βρίσκονται στο πρώην δημοτικό βρεφοκομείο), με 3000 έργα, κυρίως Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα, στα οποία αποτυπώνονται και οι ξένες επιρροές που σημάδεψαν την πορεία της νεότερης ελληνικής τέχνης.
Τι δε βλέπω;
Κατά το 19ο αιώνα ήταν το τοπόσημο της περιοχής και μαζί με το εργοστάσιο φωταερίου (Γκάζι), δημιούργησαν την πρώτη βιομηχανική ζώνη της πόλης. Ήταν το πρώτο ατμοκίνητο εργοστάσιο της χώρας και σε αυτό αποτυπώνεται η κοινωνική πραγματικότητα κάθε εποχής. Από τότε έως και σήμερα, οι χρήσεις του κτιρίου επηρεάζουν άμεσα το ανθρώπινο δυναμικό και τη φυσιογνωμία της περιοχής. Από τότε που το κτίριο έγινε μεταξουργείο (περίπου 10 χρόνια μετά την αναστολή της οικοδόμησης από τον Καντακουζηνό), άλλαξε ιδιοκτήτες, αλλά παρέμεινε κυρίως μεταξουργείο. Εξαίρεση αποτελεί ένα μικρό διάστημα που χρησίμευσε ως νοσοκομείο χολεριώντων και επί κατοχής ως καταφύγιο προσφύγων. Η έκτασή του καταλάμβανε σχεδόν περιμετρικά το οικοδομικό τετράγωνο Μεγάλου Αλεξάνδρου- Θερμοπυλών- Λεωνίδου- Κολοκυνθούς και τα σημερινά δύο κτίρια της Πινακοθήκης ήταν ένα. Σήμερα, δε μπορούμε να δούμε την αρχική πέτρινη όψη του, ωστόσο η αποκατάσταση του κτιρίου θεωρείται πετυχημένη. Εκτός από τις εκθέσεις της, η Δημοτική Πινακοθήκη παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα ξεναγήσεων στην περιοχή.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Λεωνίδου και Μυλλέρου
- Τηλέφωνο: +30 210 3231841
Βιβλιογραφία
Αγριαντώνη Χ., (1995), Σηρική εταιρεία της Ελλάδος»: πρόσαρμογή και αφομοίωση μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης, στο Αγριαντώνη Χρ.- Χατζηϊωάννου Μ.Χ. (επιμέλεια), (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας, Κέντρο Νεοελληνικών ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα
Αγριαντώνη Χ., (1995), Συνοικία Μεταξουργείο, στο Αγριαντώνη Χρ.- Χατζηϊωάννου Μ.Χ. (επιμέλεια), (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας, Κέντρο Νεοελληνικών ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα
Αγριαντώνη Χρ.- Χατζηϊωάννου Μ.Χ. (επιμέλεια), (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας, Κέντρο Νεοελληνικών ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα
Λέφας Π. (1985), Αθήνα, μια πρωτεύουσα της Ευρώπης, μια σύντομη εξιστόρηση της εξέλιξης της Αθήνας από την ανακήρυξή της σε πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους έως σήμερα, Αθήνα- Γιάννενα, Δωδώνη
Παπανικολάου- Κρίστενσεν Α., (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας: από το εμπορικό κέντρο στο εργοστάσιο, στο Αγριαντώνη Χρ.- Χατζηϊωάννου Μ.Χ. (επιμέλεια), (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας, Κέντρο Νεοελληνικών ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα
Πουλημένος Γ., Δανιήλ Μ., Πουλούδης Α., (1995), Το οικοδομικό χρονικό του κτιριακού συγκροτήματος του Μεταξουργείου, στο Αγριαντώνη Χρ.- Χατζηϊωάννου Μ.Χ. (επιμέλεια), (1995), το Μεταξουργείο της Αθήνας, Κέντρο Νεοελληνικών ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα
Ταξιάρχη Π., (χ.α.), Το Μεταξουργείο, Ιστορική και Πολεοδομική εξέλιξη από την αρχαιότητα ως σήμερα.
City of Athens (χ.α.), Δημοτική Πινακοθήκη,
https://www.cityofathens.gr/node/668
Τελευταία επίσκεψη 5/12/2013