Μνημείο Κυπρίων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α.

Τι βλέπω;

Το γλυπτό που φιλοτέχνησε ο Αριστείδης Πατσόγλου είναι αφιερωμένο στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ). Είναι εξπρεσιονιστικό γλυπτό και οι ανθρώπινες μορφές είναι μια απόδοση της σκέψης του καλλιτέχνη. Έχει ακανόνιστο σχήμα, με ανθρώπινες φιγούρες τόσο εντός του πυρήνα του γλυπτού, όσο και έξω από αυτόν. Πιθανόν έτσι ήθελε να συμβολίσει τα σώματα και τις ψυχές των ανθρώπων, τους νεκρούς που θυσιάστηκαν και τους ζωντανούς σήμερα. Λίγο πιο δίπλα, πάνω σε μαρμάρινη βάση, υπάρχει μία στήλη με ονόματα Ελλήνων νεκρών που πολέμησαν στην Κύπρο το 1974, κατά την εισβολή της Τουρκίας, και είναι έργο του Λίνου Κυδωνιάτη.

Τι δε βλέπω;

Η ΕΟΚΑ ήταν αντάρτικη οργάνωση Ελληνοκυπρίων που είχε ως στόχο την απαλλαγή από τους Βρετανούς αποικιοκράτες, την αυτοδιάθεση της Κύπρου και αργότερα την ένωσή της με την Ελλάδα, κάτι με το οποίο η Τουρκοκυπριακή κοινότητα ήταν κατηγορηματικά αντίθετη. Έδρασε κατά το διάστημα 1955-  1959 υπό τον εθνικιστή και φανατικό αντικομουνιστή Γεώργιο Γρίβα. Με τη στρατολόγηση πολλών νέων στην οργάνωση, η ΕΟΚΑ έδρασε με πολλές βομβιστικές επιθέσεις και σαμποτάζ. Ακολούθησε η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας με κυβέρνηση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, η οποία περιλάμβανε και μέλη της ΕΟΚΑ και Τουρκοκύπριους. Η πολιτική αστάθεια που ακολούθησε, η μονομερής αλλαγή του συντάγματος από τον Μακάριο και η σταδιακή εξασθένηση της ιδέας της ένωσης με την Ελλάδα οδήγησαν στην επιστροφή του Γρίβα και την ίδρυση της ΕΟΚΑ Β΄. Η ΕΟΚΑ Β΄ συμμετείχε σε επιθέσεις σε κυβερνητικά κτίρια, στον ίδιο τον Μακάριο, στο αριστερό κόμμα της Κύπρου (ΑΚΕΛ) και σε Τουρκοκυπρίους. Μαζί με τις υπό καθεστώς χούντας ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις και την Κυπριακή Εθνική Φρουρά, υλοποίησαν το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, γεγονός που έδωσε την αφορμή στην Τουρκία να εισβάλει στο νησί και να καταλάβει το 1/3 των εδαφών του, τα οποία παραμένουν υπό κατοχή μέχρι σήμερα.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Ιοφώντος & Λεωφ. Βασ. Αλεξάνδρου

Βιβλιογραφία