Οικία με Καρυάτιδες

Τι βλέπω;

Πρόκειται για μία «λαϊκή οικία», όπως την έχει χαρακτηρίσει ο Μπίρης, με δύο χαρακτηριστικές καρυάτιδες (κόρες από τις Καρυές Λακωνίας), οι οποίες λανθασμένα πιστεύεται ότι είναι μαρμάρινες. Είναι κεραμικές, επιχρωματισμένες και στηρίζουν τον εξώστη του οικήματος, όπως συνέβαινε και στα κτίρια της αρχαιότητας. Τα χέρια τους είναι σταυρωμένα, σε αντίθεση με τις κλασικές καρυάτιδες της αρχαιότητας, των οποίων τα χέρια είναι ελεύθερα. Τα κάτω άκρα τους είναι σε μειούμενο όγκο και καταλήγουν σε τετράγωνη βάση. Υπάρχει εμφανές πρόβλημα αναλογιών. Οι καρυάτιδες είναι μόνο δύο και δυσανάλογες σε σχέση με τις διαστάσεις του πλαισίου τους και του οικήματος συνολικά.

Τι δε βλέπω;

Φημολογείται ότι οι Καρυάτιδες είναι έργα του Ερνέστου Τσίλερ, κάτι που δεν ισχύει. Φιλοτεχνήθηκαν από τον γλύπτη Ιωάννη Καρακατσάνη, στον οποίο ανήκε και το σπίτι. Οι Καρυάτιδες έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στην αρχιτεκτονική του όψιμου κλασικισμού (τέλη 19^ου– αρχές 20^ου αιώνα). Το συγκεκριμένο σπίτι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη και τους πίνακες «Το Σπίτι με τις Καρυάτιδες» (1952) και το «Σπίτι στην Αγίων Ασωμάτων» (1971). Πέρα από τον Τσαρούχη, έχει υπάρξει πηγή έμπνευσης για θεατρικά σκηνικά, λογοτεχνικά έργα (π.χ. Τρίτο Στεφάνι), αλλά και αστικούς μύθους σχετικά με το συμβολισμό των Καρυάτιδων. Εκτός ελληνικών συνόρων, έγινε γνωστό –πιθανότατα- από το Γάλλο φωτογράφο Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Σήμερα, το κτίριο φιλοξενεί το Ινστιτούτο των Ελληνικών Μύλων.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Αγ. Ασωμάτων 45

Βιβλιογραφία