Πειραϊκή
Η Πειραϊκή ακτή είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της ευρύτερης Αθήνας.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1821 - )
Οθωμανική εποχή (1453- 1821)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
394 π.Χ. Πιθανότατα ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής του τείχους. Ολοκληρώθηκαν το 391 π.Χ.
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Η Πειραϊκή ακτή είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της ευρύτερης Αθήνας, όχι μόνο για την ομορφιά του τοπίου αλλά και για την αρχαιολογική της αξία. Κορωνίδα αυτής είναι το αρχαίο τείχος, το οποίο κατασκευάστηκε από τον Κόνωνα, ο οποίος ανασκεύασε και επεξέτεινε τη Θεμιστόκλεια οχύρωση της πόλης με περσική χρηματοδότηση. Λανθασμένα αναπαράγεται ότι το τείχος είναι το Θεμιστόκλειο ή του Περικλή. Είναι μεταγενέστερο, παρόλο που υπάγεται στην κλασική περίοδο. Τα τείχη διατρέχουν όλη την Ακτή Θεμιστοκλέους (περίπου 2,5χλμ) και ανά 45-100μ. υπάρχουν τετράγωνοι πύργοι. Έχει πολύ καλή θεμελίωση και αρμολόγηση και στο μεγαλύτερο μέρος του έχει κατασκευαστεί κατά την “έμπλεκτο τεχνική” (=δύο κτιστές όψεις λιθόπλινθων από μαργαϊκό ασβεστόλιθο και το μεταξύ τους κενό καλύπτεται με χώμα και λατομικά υπολείμματα). Το τείχος υποβαθμίζεται για αρκετές δεκαετίες. Γερμανικά πολυβολεία, ναυτικό μνημείο επί χούντας, γήπεδα, αυθαίρετα κτίσματα, τραπεζοκαθίσματα, επιχωματώσεις, μπαζώματα, γκράφιτι, σκουπίδια και λύματα συνθέτουν μια αποκαρδιωτική εικόνα. Ωστόσο, κάποιες προσπάθειες βελτίωσης της κατάστασης τελευταία έχουν βελτιώσει κάπως την εικόνα. Η ακτή είναι μια όμορφη διαδρομή για περίπατο όλων των ηλικιών, για τρέξιμο και για να θαυμάσει κανείς το ηλιοβασίλεμα. Επιπλέον, οι πολλές ταβέρνες της περιοχής (στην πλειοψηφία τους ψαροταβέρνες) δίνουν μια ιδιαίτερη νότα της ελληνικής γαστρονομίας δίπλα στη θάλασσα του Σαρωνικού κόλπου. Υπάρχουν επίσης και καφετέριες, ιδανικές για πρωινό ή απογευματινό καφέ. Τέλος, παρόλο που αρκετοί κολυμπούν ή ψαρεύουν στην περιοχή, αυτά δε συνιστώνται λόγω της εγγύτητας με το λιμάνι του Πειραιά.
Τι δε βλέπω;
Κατά την αρχαιότητα, ο Θεμιστοκλής οραματίστηκε μια Αθήνα πανίσχυρη στη θάλασσα, γι’ αυτό κι έστρεψε την προσοχή του στην ανάπτυξη του Πειραιά, των λιμανιών του και της οχύρωσής του. Κατά την εποχή του Περικλή ήταν ένα πανίσχυρο λιμάνι μιας πανίσχυρης δύναμης. Η περιοχή αυτή σήμερα είναι γνωστή στους Αθηναίους για τις ψαροταβέρνες της και όχι για τα τείχη της. Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι πολλοί Πειραιώτες δε γνωρίζουν καν ότι υπάρχουν τείχη στο σημείο αυτό. Δυστυχώς, μεγάλο μέρος των τειχών έχει καταστραφεί και από τη χρήση των λίθων τους για οικοδομικές ανάγκες της νέας πόλης του Πειραιά. Το εναπομείναν τείχος ζωντανεύει, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, από τις παρέες νέων που χαλαρώνουν και τραγουδούν, από τα “άστεγα” ζευγαράκια και από τη Γιορτή Σπάρου κάθε Σεπτέμβρη, κατά την οποία γιορτάζεται η έναρξη της αλιευτικής περιόδου. Στα “μελανά” σημεία περιλαμβάνονται περιορισμένα περιστατικά διακίνησης ναρκωτικών ουσιών.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Ακτή Θεμιστοκλέους
Βιβλιογραφία
Ασλανίδης Α., (2018), Δυνατότητες Προστασίας και Ανάδειξης των Μνημείων της Πειραϊκής Ακτής και της Ζέας, Διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Δήμος Πειραιά, (χ.α.), Η πόλη, Ιστορία,
http://www.pireasnet.gr/
Τελευταία επίσκεψη 3/11/2013
Επιτόπια παρατήρηση επιστημονικών επιμελητών
Kοτέα Μ., (1997), Η βιομηχανική ζώνη του Πειραιά 1860-1890, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα: Πάντειο Πανεπιστήμιο
Κουτελάκης Χ., Φώσκολου Α. (1991), Πειραιάς και συνοικισμοί, (μαρτυρίες και γεγονότα), Αθήνα: Εστιία
Σταϊνχάουερ Γ., (2000), Αρχαίος Πειραιάς, η πόλη του Θεμιστοκλή και του Ιπποδάμου, στο Πειραιάς, Κέντρο Ναυτιλίας και Πολιτισμού, Αθήνα, στο Ασλανίδης Α., (2018), Δυνατότητες Προστασίας και Ανάδειξης των Μνημείων της Πειραϊκής Ακτής και της Ζέας, Διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου