Τι βλέπω;

Σήμερα, το λιμάνι διαθέτει 6 προβλήτες, καταλαμβάνει μια έκταση άνω των 1.250 στρεμμάτων και εκτός από την εμπορική και επιβατική χρήση, είναι περισσότερο γνωστό ως τόπος ψυχαγωγίας (bars, εστιατόρια, μουσεία) και τόπος χαλάρωσης με θέα το θαλάσσιο μέτωπο της πόλης. Όταν κατασκευάστηκε, η τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία επιθυμούσε την αναβάθμιση της πόλης και αυτή να ανταποκρίνεται στις διεθνείς προκλήσεις της θάλασσας και του εμπορίου, την ίδια εποχή που άνοιξε και η διώρυγα του Σουέζ. Για τον λόγο αυτόν, η οθωμανική διοίκηση, ανέθεσε το έργο του λιμανιού σε γαλλικές εταιρείες. Η ανάπτυξη των αποθηκών στις αρχές του 20^ου αιώνα και το κολοσσιαίο τελωνείο, εξυπηρετούσαν πλέον τις ανάγκες ενός ακμάζοντος λιμανιού και μιας πόλης που γνώρισε πρωτοφανή εξωστρέφεια, επηρεάζοντας σημαντικά την οικονομία και την αρχιτεκτονική της. Οι βομβαρδισμοί του 1944 κατέστρεψαν ένα μεγάλο μέρος του λιμανιού. Σήμερα, βλέπουμε κυρίως μεταγενέστερα κτίρια.

Τι δε βλέπω;

Μέχρι το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα, η Θεσσαλονίκη ήταν αποκλεισμένη από τη θάλασσα, εξαιτίας της μεσαιωνικής περιτείχισης και ο λιμένας της περιοριζόταν σε ένα πολύ μικρό στενό σημείο, με σαθρές ξύλινες αποβάθρες. Με το γκρέμισμα των τειχών, άνοιξε ο δρόμος για ένα έργο, το οποίο ήταν καινοτόμο για την εποχή, τόσο τεχνικά, όσο και αρχιτεκτονικά. Οι νέες προκυμαίες (μεταξύ αυτών και η σημερινή λεωφόρος Νίκης) σύντομα χρειάστηκαν επέκταση. Επιπλέον, ήταν απαραίτητη η σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού, όπως και έγινε. Οι γραμμές είχαν σχεδιαστεί να φτάνουν μέχρι το Λευκό Πύργο, αλλά το έργο δεν υλοποιήθηκε λόγω κόστους. Ωστόσο, αξίζει να δούμε και την αντίθετη άποψη, όπως αυτή του Βρετανού πρόξενου των αρχών του 20^ου αιώνα, λέγοντας ότι η Θεσσαλονίκη δε χρειαζόταν λιμάνι. Είχε πολύ ακριβά τέλη, με αποτέλεσμα να μην το χρησιμοποιούν ούτε ατμόπλοια, ούτε ιστιοφόρα, συνεπώς δεν εξυπηρετούσε το εμπόριο, αλλά μόνο τα έσοδα του κράτους.

Βιβλιογραφία