Βίλα Μορντώχ
Η Βίλα Μορντώχ είναι κτίριο εκλεκτικιστικό, με στοιχεία -κυρίως- νεοκλασικά, αναγεννησιακά, μπαρόκ και art nouveau.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )
1930 Αγοράστηκε από την οικογένεια Μορντώχ, η οποία έζησε εκεί έως το 1940.
Οθωμανική εποχή (1453- 1912)
1905 Επικρατέστερη χρονολογία κατασκευής σε σχέδια Ξενοφώντα Παιονίδη. Ωστόσο, βιβλιογραφικά αναφέρεται ως έτος κατασκευής και το 1906.
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Η Βίλα Μορντώχ είναι κτίριο εκλεκτικιστικό, με στοιχεία -κυρίως- νεοκλασικά, αναγεννησιακά, μπαρόκ και art nouveau, τα οποία διαφοροποιούνται σε κάθε όψη, καθιστώντας το αρχιτεκτονικά πλουραλιστικό. Είναι διώροφο, κεραμοσκεπές και διαθέτει υπόγειο και σοφίτα. Ξεχωρίζουν η πυργοειδής γωνία με τον ιδιαίτερο τρούλο και το αέτωμα της πρόσοψης, στο οποίο αναγράφεται σε αραβική γραφή “μασαλά” που σημαίνει “τι ωραίο”. Τέλος, οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό είναι έργα του Τούρκου καλλιτέχνη Μουρεντίν (1905) και έχουν φυτική θεματολογία.
Τι δε βλέπω;
Η βίλα κατασκευάστηκε για λογαριασμό του Τούρκου μέραρχου Σεϊφουλάχ Πασά. Ωστόσο, το όνομα του κτιρίου δόθηκε από τον τελευταίο ιδιοκτήτη, τον εβραϊκής καταγωγής Σαμουήλ Μορντώχ. Μετά την οικογένεια Μορντώχ, η βίλα χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως. Επί κατοχής εγκαταστάθηκαν γερμανικές υπηρεσίες, μετά την απελευθέρωση τα γραφεία του ΕΛΑΣ, κατά τον εμφύλιο στέγασε στρατιωτικές υπηρεσίες, ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως παιδόπολη και ως πολυϊατρείο. Στη συνέχεια, εγκαταλείφθηκε και λεηλατήθηκε, ειδικότερα ο κινητός του διάκοσμος. Υπέστη σημαντικές ζημιές με το σεισμό του 1978, αλλά αποκαταστάθηκε πλήρως, αφού πέρασε στην ιδιοκτησία του δήμου, στεγάζοντας αρχικά τη Δημοτική Πινακοθήκη και σήμερα άλλες δημοτικές υπηρεσίες.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Βασ. Όλγας 162 & 25ης Μαρτίου
- Τηλέφωνο: +30 2310 425531
Βιβλιογραφία
Ζαφείρης Χ., (2014), Θεσσαλονίκη, η παρουσία των απόντων, η κληρονομιά Ρωμαίων, Μουσουλμάνων, Εβραίων, Ντονμέδων, Φράγκων, Αρμενίων και Σλάβων, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο
Καζαντζίδου Ν., (χ.α.), Ο χάρτης της πόλης: Βίλλα Μορντώχ, στο Parallaxi,
http://www.parallaximag.gr/thessaloniki/o-hartis-tis-polis-villa-morntoh
Τελευταία επίσκεψη 16/8/2014
Κολώνας Β., (1997), Η συνοικία των Εξοχών, στο Επτά Ημέρες, Καθημερινή, σ.σ. 16-19
Ορφανίδης Δ., (2016), Υπαίθρια Γλυπτά της Θεσσαλονίκης, παράμετροι υποβάθμισης και φθοράς των υλικών τους, Διπλωματική Εργασία, Α.Π.Θ.
