Τι βλέπω;

Ήταν το κέντρο της πόλης από τα ρωμαϊκά χρόνια έως και τον 7ο αιώνα μ.Χ. και ανήκει στις μεγαλύτερες αγορές του ρωμαϊκού κόσμου. Ο αρχαιολογικός χώρος αποτελείται από πλατείες σε δύο επίπεδα, εκ των οποίων η κατώτερη (“Μεγαλοφόρος” κατά τα βυζαντινά χρόνια) δεν έχει ανασκαφεί πλήρως. Μεταξύ τους συνδέονταν με μια κλίμακα μνημειακών διαστάσεων. Στα σημαντικότερα κτίσματα του χώρου συγκαταλέγονται: α) η Ανατολική Στοά, από την οποία σώζονται οι βάσεις των κιόνων, ένας κίονας κορινθιακού ρυθμού και ψηφιδωτό δάπεδο με γεωμετρικά σχήματα, β) η Νότια Στοά, κάτω από την οποία υπάρχει υπόγεια στοά που χρησίμευε ως δεξαμενή νερού κατά τα βυζαντινά χρόνια, και σήμερα φιλοξενεί το Μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς, γ) το Ωδείο, το οποίο ήδη κατασκευάζεται το 2ο αιώνα μ.Χ., ανακαινίζεται τον 3ο και τον 4ο μετατρέπεται σε θέατρο, πιθανότατα πάνω σε προηγούμενο θέατρο ή βουλευτήριο, έχει μήκος 16,3μ. σχήμα ελλειψοειδές, έχει 7 σειρές εδωλίων, χωρούσε 400 άτομα και χρησίμευε για δημόσιες γιορτές, αθλητικούς και μουσικούς αγώνες. Σύμφωνα με μία άποψη -λόγω της υπερυψωμένης πρώτης σειράς καθισμάτων- χρησίμευε για θηριομαχίες. Η άποψη αυτή, ωστόσο, αμφισβητείται λόγω του μικρού μεγέθους της ορχήστρας και του κτιρίου συνολικά, δ) το βαλανείο, το πρωϊμότερο (μέχρι τώρα) σωζόμενο ορατό κτίσμα της Θεσσαλονίκης της ελληνιστικής περιόδου, βρέθηκε στη βορειανατολική πλευρά του χώρου και ήταν δημόσια λουτρά της εποχής, ε) τμήμα της δημόσιας βιβλιοθήκης της πόλης.

Τι δε βλέπω;

Η κύρια είσοδος της Ρωμαϊκής Αγοράς ήταν από την πλευρά της Εγνατίας και τη Στοά των Ειδώλων, στην οποία βρίσκονταν οι Incatadas (Μαγεμένες- οι γνήσιες βρίσκονται στο Λούβρο). Εκτός των παραπάνω σημαντικών κτιρίων, στο κέντρο της αρχαίας πόλης υπήρχαν οικίες, εργαστήρια, δημόσιες υπηρεσίες, λατρευτικοί χώροι, ανδριάντες σημαντικών -κυρίως- ρωμαϊκών προσώπων, άγαλμα- σύμπλεγμα Διονύσου- Σάτυρου (3ου αιώνα μ.Χ.), άγαλμα (πιθανόν χρυσελεφάντινο) της Αθηνάς του 5ο αι. π.Χ. (Αθηνά των Μεδίκων), νομισματοκοπείο, δικαστήρια, αποθήκες και γυμνάσιο. Επιπλέον, στο σημείο του βαλανείου βρέθηκαν και υπολείμματα τροφών δείχνοντας τη γαστρονομική αφθονία και ποικιλία των Θεσσαλονικέων της εποχής, η οποία περιελάμβανε πουλερικά, σπάνια ψάρια και πτηνά, βοοειδή, λαγούς και οστρεοειδή. Έως σήμερα, δεν έχει καταστεί δυνατόν να εντοπιστεί η προγενέστερη αγορά της πόλης των ελληνιστικών χρόνων. Δε βρισκόταν στην ίδια θέση με τη ρωμαϊκή, καθώς στα κατώτερα αρχαιολογικά στρώματα εντοπίστηκαν μόνο κάποια εργαστήρια και οικίες, ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι βρισκόταν πολύ κοντά, ίσως προς την ανατολική πλευρά της ρωμαϊκής αγοράς.

Βιβλιογραφία