Ναός Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας

Τι βλέπω;

Η σημασία του ναού αυτού έγκειται στην πρωτότυπη για την εποχή αρχιτεκτονική της σύνθεση, όπως επίσης και στο γεγονός ότι οι αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις από διαφορετικούς αρχιτέκτονες είναι εμφανείς στο κτίριο. Συνολικά, ο ναός έχει βυζαντινά στοιχεία αναμορφωμένα, απλοποιημένα και προσμεμιγμένα με αρχαιοελληνικά. Στην προκειμένη περίπτωση, συναντάμε μια καινοτόμο αρχιτεκτονική, καθώς εκφράζει την επιβλητικότητα του βυζαντινισμού και όχι το μυστικισμό του. Μια άλλη καινοτομία είναι οι πλαϊνές τοξοστοιχίες.

 

 

Τι δε βλέπω;

Κατασκευάστηκε στη θέση της ομώνυμης μικρότερης εκκλησίας που βρισκόταν εκεί, η οποία είχε σχεδόν καταστραφεί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Επρόκειτο για βασιλική με αντηρίδες στις πλαϊνές όψεις. Το όνομα Χρυσοσπηλιώτισσα πιθανόν προέρχεται από κάποιο τοπικό σπήλαιο. Το οικόπεδο αγοράστηκε από το Σπυρίδωνα Παυλίδη, της ομώνυμης σοκολατοποιίας. Στους δωρητές του εράνου ανέγερσης περιλαμβάνεται ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, κορυφαία φυσιογνωμία της Ελληνικής Επανάστασης. Σχεδιάστηκε από το Δημήτριο Ζέζο, ο οποίος πέθανε 2 χρόνια πριν την υποβολή αίτησης ανέγερσης και η επίβλεψη της κατασκευής (εκτός των κωδωνοστασίων) έγινε από τον Παναγή Κάλκο, ο οποίος πέθανε πριν ολοκληρωθεί το έργο. Τότε ανέλαβε ο Ερνέστος Τσίλερ, ο οποίος άλλαξε τον τρούλο, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις. Ο τότε δήμαρχος και πολιτικός μηχανικός Δημήτριος Σούτσος, προκειμένου να ηρεμήσει τα πνεύματα, σχεδίασε τον τρούλο που βλέπουμε σήμερα.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Αιόλου 62

Βιβλιογραφία