Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Search in posts
Search in pages

Πειραιάς- Πασαλιμάνι

Ο Πειραιάς είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου.

  1. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1821 - )


    Στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα είχε πλέον διαμορφωθεί ένα τόξο «πόλη- λιμάνι- βιομηχανία», το οποίο ξεκινούσε από το αστικό κέντρο του Πειραιά, περνούσε από το λιμάνι και κατέληγε στις βιομηχανίες τις Δραπετσώνας. Με την έλευση των προσφύγων της Μικράς Ασίας, ο Πειραιάς μετατράπηκε σε έναν απέραντο τόπο με σκηνές. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες ο Πειραιάς γιγαντώθηκε και πολεοδομικά.

  2. Οθωμανική εποχή (1453- 1821)


  3. Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)


  4. Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)


  5. Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)


  6. Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)


  7. Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)


  8. Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)


  9. Προϊστορία (-1100 π.Χ.)


Τι βλέπω;

Ο Πειραιάς είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους δήμους της χώρας. Επιπλέον, είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου. Η σημασία του λιμανιού αυτού μάλιστα ήταν μεγάλη από την αρχαιότητα κιόλας. Το Πασαλιμάνι, το οποίο αναφέρεται στον τίτλο, είναι γειτονιά του κέντρου του Πειραιά και όχι ξεχωριστή περιοχή. Πέραν της ιστορικής, αρχιτεκτονικής και κοινωνιολογικής του αξίας (το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αποτελείται από έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και των απογόνων τους), ο Πειραιάς προσφέρεται για βόλτες στα στενά του κέντρου και πέριξ του Πασαλιμανιού, δίπλα στη θάλασσα, στους πεζοδρόμους και στα καταστήματα, τα οποία ανταποκρίνονται σε όλα τα γούστα και πορτοφόλια. Επίσης, το Πασαλιμάνι ή και παρακείμενες γειτονιές (π.χ. Μικρολίμανο, Μαρίνα Ζέας) είναι ιδανικά μέρη για πρωινό ή απογευματινό καφέ δίπλα στη θάλασσα. Ομοίως, μπορεί κάποιος να απολαύσει ελληνικές νοστιμιές στα πολλά ουζερί των περιοχών αυτών του Πειραιά καθώς και στο κέντρο του, όπως στον πεζόδρομο της Καραΐσκου. Στο δε ύψωμα του Προφήτη Ηλία μπορεί κάποιος να γευματίσει ή να πιει κάποιο ρόφημα/ ποτό έχοντας από τη μία τη θέα του παραλιακού μετώπου της Αθήνας και από την άλλη του δραστήριου λιμανιού.

Τι δε βλέπω;

Το κέντρο του Πειραιά απέχει περίπου 9χλμ από το κέντρο της Αθήνας. Η ονομασία προέρχεται από την αρχαία ονομασία “Πειραιεύς”, η οποία προέρχεται από το ρήμα “περαιόω” που σημαίνει περνώ απέναντι. Από το ίδιο ρήμα βγαίνει και η λέξη “πορθμός”. Η Πειραϊκή χερσόνησος τα προϊστορικά χρόνια ήταν νησί. Έτσι λοιπόν ονομάστηκε το “πέρασμα” από την ακτή του Φαλήρου στο νησί αυτό. Η ονομασία του Πασαλιμανιού είναι από την εποχή της Οθωμανικής κυριαρχίας. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Ζέα, όπως σήμερα η ομώνυμη μαρίνα. Ωστόσο, πρέπει να διευκρινιστεί ότι σήμερα το Πασαλιμάνι είναι η μαρίνα της ακτής Μουτσοπούλου, ενώ μαρίνα Ζέας είναι η ακριβώς διπλανή μαρίνα επί της ακτής Θεμιστοκλέους. Μια από τις σημαντικές ελλείψεις του Πειραιά είναι η  σήμανση των ονομασιών πολλών οδών, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη χρήση χάρτη σε επισκέπτες που δεν τον γνωρίζουν. Κατά τους προηγούμενους αιώνες και όταν η Αθήνα και ο Πειραιάς ήταν δύο ξεχωριστές πόλεις, ο Πειραιάς φημιζόταν για τους οίκους ανοχής του, λόγω του λιμανιού. Οι οίκοι ανοχής δεν εξυπηρετούσαν μονάχα τους ναυτικούς, αλλά και πολλούς Αθηναίους, πολλοί από τους οποίους ήταν ευυπόληπτοι πολίτες στα μάτια του κοινωνικού τους κύκλου, αλλά επισκέπτονταν κρυφά αυτούς τους χώρους.

Βιβλιογραφία

Αγγελόπουλος Η. Ι., (1898), Περί Πειραιώς και των λιμένων αυτού κατά τους αρχαίους χρόνους, Αθήνα

 

Δήμος Πειραιά, (χ.α), Η πόλη, Ιστορία,

http://www.pireasnet.gr/

Τελευταία επίσκεψη 3/11/2013

 

Επιτόπια παρατήρηση επιστημονικών επιμελητών

 

Κοτέα Μ.(1997), Η βιομηχανική ζώνη του Πειραιά 1860-1890, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα:Πάντειο Πανεπιστήμιο

 

Κουτελάκης Χ., Φώσκολου Α. (1991), Πειραιάς και συνοικισμοί, (μαρτυρίες και γεγονότα), Αθήνα: Εστία

 

Μπελαβίλας Ν., (2021), Ιστορία της πόλης του Πειραιά, 19ος και 20ος αιώνας, εκδόσεις Αλεξάνδρεια

 

Σταϊνχάουερ Γ., (2000), Αρχαίος Πειραιάς, η πόλη του Θεμιστοκλή και του Ιπποδάμου, στο Πειραιάς, Κέντρο Ναυτιλίας και Πολιτισμού, Αθήνα, στο Ασλανίδης Α., (2013), Δυνατότητες Προστασίας και Ανάδειξης των Μνημείων της Πειραϊκής Ακτής και της Ζέας, Διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου