Πνύκα

Τι βλέπω;

Είναι λόφος δυτικά της Ακρόπολης όπου έδρευε η Εκκλησία του Δήμου το βασικό όργανο λήψης αποφάσεων της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Πρόκειται για το πρώτο κοινοβούλιο του κόσμου. Το πλάτωμα του λαξευμένου βράχου χωρούσε 8.000-10.000 άτομα και στο κέντρο του βράχου βρίσκεται το βήμα του ρήτορα. Η λέξη “Πνύκα” άλλωστε, βγήκε από τη λέξη “πυκνότητα”, εννοώντας το μεγάλο πλήθος που συνέρρεε για τις συνεδριάσεις. Απέκτησε την τελική της μορφή σε τρεις φάσεις. Πρώτα, αξιοποιήθηκε το φυσικό ανάγλυφο του χώρου, λαξεύτηκε ο βράχος και το Βήμα του Ρήτορος. Έπειτα, άλλαξε ο προσανατολισμός του χώρου και του βήματος και οι πολίτες κάθονταν με πλάτη προς την πόλη. Στην τρίτη φάση, ο χώρος επεκτάθηκε. Η μορφή που βλέπουμε σήμερα είναι της εποχής του Λυκούργου (330-326 π.Χ.). Στο σημείο υπάρχει κι ένα μεταγενέστερο ιερό του Διός Υψίστου.

Τι δε βλέπω;

Αν και η Πνύκα και η Αθηναϊκή Δημοκρατία έφτασαν στην ακμή τους κατά την κλασική εποχή, ο χώρος χρησίμευε για συνελεύσεις ήδη από τα τέλη του 6ου και αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Σε αυτό το σημείο ο Θεμιστοκλής παρότρυνε τους Αθηναίους να χτίσουν γρήγορα τα τείχη και ο Περικλής πρότεινε την ανέγερση του Παρθενώνα. Η προσέλευση των πολιτών γινόταν μέσω μνημειακής σκάλας, η οποία βρισκόταν στον τεράστιο τοίχο που στήριζε το πλάτωμα στη βορειανατολική πλευρά του. Μετά τα κλασικά χρόνια, οι πολίτες προτιμούσαν το θέατρο του Διονύσου για τις συνελεύσεις τους, ώστε να κάθονται πιο αναπαυτικά. Στη νεότερη ιστορία, ο λόφος είχε αγοραστεί από τον Αυστριακό πρέσβη Πρόκες Φον Όστεν, δωρίστηκε όμως στο ελληνικό κράτος από τον γιο του, ο οποίος και τιμήθηκε με το Σταυρό του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος.

Βιβλιογραφία