Προσφυγικά Νέου Κόσμου

Τι βλέπω;

Στο Νέο Κόσμο ή αλλιώς “Δουργούτι” [από το “Δουργούτ”, όνομα Οθωμανού γαιοκτήμονα της περιοχής], προς την πλευρά της οδού Καλλιρόης και Λεωφόρου Συγγρού, βλέπουμε ένα σύνολο πολυκατοικιών. Πρόκειται για τις πρώτες -σε στυλ Βauhaus- προσφυγικές πολυκατοικίες (7 συνολικά), οι οποίες κατασκευάστηκαν στη δεκαετία του ’30 από τους αρχιτέκτονες Δημήτρη Κυριακό, Κίμωνα Λάσκαρι και Άγγελο Σιάγα, προς αντικατάσταση ορισμένων πρόχειρων καταλυμάτων (παράγκες). Αρχικά, στέγαζαν κυρίως Αρμένιους πρόσφυγες, σήμερα όμως στεγάζουν κυρίως Άραβες μετανάστες της δεκαετίας του ’80. Όπως και οι πρόσφυγες της δεκαετίας του 1920, έτσι και οι Άραβες, έπεσαν θύματα ρατσισμού όταν ήρθαν στην Ελλάδα. To 1960 γκρεμίζονται οι προσφυγικές παράγκες του συνοικισμού και τα “Ιταλικά” (6 σειρές από 24 οικίες του ενός ορόφου, οι οποίες ονομάστηκαν έτσι, διότι κατασκευάστηκαν με χρήματα ιταλικής αποζημίωσης) με το σύνθημα “θάνατος στην παράγκα” του Γεωργίου Παπανδρέου. Η περιοχή τότε ρυμοτομήθηκε και τις παράγκες διαδέχτηκαν οι πολυκατοικίες, οι οποίες προστέθηκαν στις ήδη 7 υπάρχουσες. Το έργο συνεχίστηκε αργότερα από τη χούντα σε μια προσπάθεια απόκτησης λαϊκής εύνοιας.

 

 

Τι δε βλέπω;

Μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, η περιοχή του Νέου Κόσμου (στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αλωπεκή) βρισκόταν μακριά από την τότε Αθήνα. Με τα κύματα προσφύγων των αρχών της δεκαετίας του 1920, τα οποία αποτελούνταν κυρίως από Αρμένιους αλλά και Έλληνες, επικράτησαν στην περιοχή άθλιες συνθήκες, λόγω του όγκου των προσφύγων, με τις παράγκες να κυριαρχούν. Οι πρόσφυγες έπεσαν θύματα της ρατσιστικής συμπεριφοράς των γηγενών και της φιλοβασιλικής μερίδας του τύπου. Τους αποκαλούσαν “τουρκόσπορους”, “σκατοογλούδες” κ.α. Η γειτονιά είχε για πολλές δεκαετίες έντονα συσπειρωμένο Αρμένικο στοιχείο με έντονες αριστερές ιδεολογικές πεποιθήσεις. Γνωρίζοντάς το αυτό, το δικτατορικό καθεστώς του 1967-1974 ανάγκασε πολλούς Αρμένιους να σκορπιστούν και σε άλλες περιοχές της Αθήνας, προς αποφυγή αντικαθεστωτικών εξάρσεων.

Βιβλιογραφία