Άνω Πλατεία Αριστοτέλους
Η βόρεια πλευρά του άξονα Αριστοτέλους καταλήγει στην Άνω Πλατεία Αριστοτέλους, η οποία είναι όμοια με τη νότια.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )
1950 Υλοποιήθηκε κατά τη δεκαετία αυτή.
Οθωμανική εποχή (1453- 1912)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Είναι η «αδελφή» πλατεία της Πλατείας Αριστοτέλους. Βρίσκεται στην ίδια αρχιτεκτονική λογική με όλον τον άξονα της Αριστοτέλους, δηλαδή τον συνδυασμό τοπικής αρχιτεκτονικής και των διεθνών τάσεων της εποχής και πιο συγκεκριμένα, του εκλεκτικισμού, του μοντερνισμού και του νεοβυζαντινισμού. Παρόλα αυτά, δεν λειτουργεί ως «πλάτωμα» όπως η Πλατεία Αριστοτέλους, καθώς έχει πλουσιότερη φύτευση. Είναι μια λειτουργική πλατεία στην καθημερινότητα του πολίτη, με διαφορετική χρήση από την Πλατεία Αριστοτέλους, διαθέτει διάφορα καταστήματα, αλλά όχι εστιατόρια ή cafés για να κάτσεις. Επίσης, έχει μια εξαιρετική οπτική φυγή προς το Θερμαϊκό Κόλπο και τον Όλυμπο.
Τι δε βλέπω;
Η πλατεία θα είχε σημαντικότερο ρόλο μέσα στην πόλη, εάν είχε εφαρμοστεί το σχέδιο των πολεοδόμων της επιτροπής Εμπράρ στο σύνολό του, μετά την καταστροφική πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης το 1917. Το σχέδιο δεν ολοκληρώθηκε λόγω πιέσεων από συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων και της ραγδαίας αύξησης του πληθυσμού, εξαιτίας των προσφύγων του 1922 και της μεταπολεμικής αστυφιλίας. Το σχέδιο Εμπράρ περιελάμβανε τη γεωμετρική χάραξη φαρδιών δρόμων, αντίθετα με τα άναρχα σοκάκια της παλιάς πόλης πριν την πυρκαγιά. Χώριζε την πόλη σε ζώνες, παραπέμποντας σε ένα Τεϋλορικό μοντέλο παραγωγής, ενώ παράλληλα επεδίωκε να δημιουργήσει ένα ιστορικό και πολιτικό κέντρο με αναδείξεις μνημείων, δημιουργία πλατειών και ζωνών πρασίνου και διατήρηση κάποιων παραδοσιακών χρήσεων.
Βιβλιογραφία
Γερολύμπου Καραδήμου Α., (1997), Πυρκαγιά του ΄17 και ανασχεδιασμός, στο Λιοντής Κ., (1997) (επ), Αρχιτεκτονική της Θεσσαλονίκης, στο Επτά Ημέρες, Καθημερινή, σ. 23-26
Γερολύμπου Α., (2013), Η ανάδυση της σύγχρονης Θεσσαλονίκης, ιστορίες, πρόσωπα, τοπία, University Studio Press
Δορδανάς Σ.Ν. (2015), Ο εχθρός προ των πυλών: η Θεσσαλονίκη ως διακύβευμα κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Καιρίδης Δ. (2015), (επ), Θεσσαλονίκη, μια πόλη σε μετάβαση, 1912- 2012, ΟΦΘ, ΠΕΕΒ, Νavarino Network, Επίκεντρο, σ. 244- 255
Κώστογλου Β., Μήτση Ε., (χ.χ.), Πολεδομικοί Μετασχηματισμοί της Θεσσαλονίκης- αναζητώντας ταυτότητα, στο greekarchitects.
