Η Στήλη των Όφεων

Τι βλέπω;

Οι Βυζαντινοί την αγνόησαν, οι Τούρκοι τη σεβάστηκαν αποδίδοντας υπερφυσικές ιδιότητες και σήμερα αγνοείται εντελώς, εκτός από τους graffiti writers. Παρά το γεγονός ότι έχει βανδαλιστεί και ότι εύκολα πέφτει κανείς πάνω της, η άγνωστη ιστορία της την καθιστά αόρατη. Ωστόσο, ίσως να πρόκειται για ένα μνημείο της ρωμαϊκής περιόδου, πάνω στο οποίο πιθανότατα υπήρχε αυτοκρατορικός ανδριάντας. Στην επιφάνεια σώζεται ένα μέρος του μνημείου, εξαιτίας της κατασκευής του οδοστρώματος, το οποίο έχει καλύψει το βαθμιδωτό του κρηπίδωμα (σκαλοπάτια).

Τι δε βλέπω;

Επί οθωμανικής περιόδου, χρησιμοποιήθηκε ως κολώνα φωτισμού, αργότερα ως λαδοφάναρο, λάμπα φωταερίου, ηλεκτρικό φως και πρόσφατα ως τηλεφωνική κολώνα. Παλιότερα, στην άκρη της βάσης της, η οποία σήμερα βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του δρόμου, υπήρχε και μια δημόσια κρήνη με γούρνα. Όταν κάηκε το παραπλήσιο εργοστάσιο ηλεκτροφωτισμού, η στήλη σώθηκε. Ο αστικός μύθος, στον οποίο οφείλει το όνομά της, λέει ότι κατά το 18^ο αιώνα, η περιοχή μάζευε πολλά φίδια, διότι –κατά μία εκδοχή- η στήλη χρησίμευε και ως κρεμάλα και το αίμα προσέλκυε τα φίδια. Αρχικά, οι κάτοικοι κάλεσαν ένα ραβίνο, ο οποίος δεν κατάφερε να τα διώξει. Ακολούθησε ένας χότζας εξορκιστής και με τα μαγικά του τα έδιωξε. Το αποκαλούσαν Γιλάν Μερμέρ (Yilan Mermeri) που σημαίνει το μάρμαρο του φιδιού κι έτσι ονομάστηκε και η συνοικία. Σύμφωνα με τον περιηγητή Cavazza (1541), αυτό είναι μια ένδειξη ότι η μουσουλμανική συνοικία αποτελείτο από εξισλαμισμένους αυτόχθονες, οι οποίοι γνώριζαν από παλιά το θρύλο και όχι από εποίκους. Η στήλη έχει αλλοιωθεί σημαντικά σε σχέση με την αρχική της μορφή κι έχει χάσει την αρχιτεκτονική και εικαστική της αξία. Η ύπαρξή της όμως μας θυμίζει ότι η επαφή με την πόλη είναι μια διαρκής διαδικασία μάθησης.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Αγ. Δημητρίου

Βιβλιογραφία