Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Search in posts
Search in pages

Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας

Το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας στεγάζεται στο παλαιό Ρώσικο νοσοκομείο.

  1. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )


    1922 Περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο και στέγασε μαιευτήριο έως το 1975, οπότε και εγκαταλείφτηκε.

    1994 Αποκτά νέα χρήση ως Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας.

  2. Οθωμανική εποχή (1453- 1912)


    1907 Κατασκευάστηκε με χρήματα της ρωσικής κοινότητας της πόλης και της Ρωσίας και στέγασε το Ρωσικό Νοσοκομείο. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, λειτούργησε ως νοσοκομείο Ελλήνων προσφύγων από τη Ρωσία.

  3. Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)


  4. Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)


  5. Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)


  6. Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)


  7. Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)


  8. Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)


  9. Προϊστορία (-1100 π.Χ.)


Τι βλέπω;

Αυτό το κτίριο αρχικά στέγασε το ρωσικό νοσοκομείο, έπειτα μαιευτήριο και σήμερα το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας. Βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο από αυτό της οδού Παπαναστασίου και η αρχιτεκτονική του είναι μεγαλοπρεπής. Αυτή η μεγαλοπρέπεια υπάρχει και σε νοσοκομεία άλλων κοινοτήτων της εποχής (π.χ. Εβραϊκό, Ιταλικό), η οποία δείχνει τον ανταγωνισμό μεταξύ τους. Το κτίριο είναι διώροφο, στην κύρια όψη κυριαρχεί ο κάθετος άξονας συμμετρίας, ενώ την προσοχή τραβούν οι 6 ημικίονες κορινθιακού ρυθμού, η μεγάλη σκάλα, η διακοσμητική ταινία με ελικοειδή ανάγλυφα και τα κλασικά και αναγεννησιακά στοιχεία. Αρχιτεκτονικά, ακολούθησε τις νέες απαιτήσεις υγιεινής της εποχής, σύμφωνα με τις οποίες τα νοσοκομεία έπρεπε να είναι περίπτερα ή με πτέρυγες, ώστε να περιορίζεται η μετάδοση ασθενειών. Οι χώροι αναπτύσσονται γύρω από ένα κεντρικό αίθριο και στη βορειανατολική όψη προβάλει ο χώρος του χειρουργείου, ένας ημικυλινδρικός όγκος με αψιδωτά ανάγλυφα. Η διάνοιξη της οδού Παπαναστασίου κατέστρεψε την περίφραξη και σήμερα, ένας τσιμεντένιος όγκος κρύβει -σε μεγάλο βαθμό- την όψη του κτιρίου.

Τι δε βλέπω;

Το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας στεγάζει τμήμα των Γενικών Αρχείων του Κράτους  και συλλογές οθωμανικών και ελληνικών αρχείων που αφορούν όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της πόλης από τον 19ο αιώνα έως σήμερα. Τα φυσικά αρχεία αναπτύσσονται σε γραμμικά ράφια συνολικού μήκους που ξεπερνάει το 1,5 χλμ, ενώ τα περισσότερα είναι ψηφιοποιημένα. Στόχοι του αρχείου είναι η εποπτεία, διάσωση, συγκέντρωση, ταξινόμηση και ευρετηρίαση αρχειακού υλικού των δήμων της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, με σκοπό να είναι αξιοποιήσιμο από ερευνητές και κοινό. Συνεργάζεται με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, την Εκκλησία της Ελλάδος, μοναστηριακά ιδρύματα, θρησκευτικούς φορείς και ιδιώτες. Επιπλέον, εκδίδει περιοδικά και αυτοτελή δημοσιεύματα και συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα με ελληνικούς και ξένους επιστημονικούς φορείς.

Πληροφορίες

Βιβλιογραφία

Ζαφείρης Χ., (2014), Θεσσαλονίκη, η παρουσία των απόντων, η κληρονομιά Ρωμαίων, Μουσουλμάνων, Εβραίων, Ντονμέδων, Φράγκων, Αρμενίων και Σλάβων, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο

 

Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας,  (χ.χ.), Ιστορικό- Αρχεία- Συλλογές- Δραστηριότητες,

http://gak.thess.sch.gr/

Τελευταία επίσκεψη 21/6/2023

 

Κολώνας Β., (1997), Η αρχιτεκτονική από το 19ο αιώνα έως τον 20ο αιώνα, στο Λιοντής Κ., (1997) (επ), Αρχιτεκτονική της Θεσσαλονίκης, στο Επτά Ημέρες, Καθημερινή, σ. 12- 15

 

Συλλογικό έργο, (1985-6), Νεώτερα Μνημεία της Θεσσαλονίκης, Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Βόρειας Ελλάδας

 

Open House Thessaloniki, (2017), Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας, OHTH

 

Open House Thessaloniki, (2018), Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας, OHTH