Ο Ναός Αφροδίτης είναι ένα σπάνιο μνημείο, θαμμένο κάτω από τη σύγχρονη πόλη.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )
1936 Αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών ανέγερσης πολυκατοικίας. Τα μέλη του ναού σκορπίστηκαν.
2000 Με την κατεδάφιση της πολυκατοικίας γίνεται νέα ανασκαφή κι επιβεβαιώνεται η μεταφορά των μελών του ναού της Αφροδίτης.
Οθωμανική εποχή (1453- 1912)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Τα μέλη του ναού της Αφροδίτης μεταφέρθηκαν από τη σημερινή Νέα Μηχανιώνα στο παρόν σημείο.
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Τα αρχιτεκτονικά μέλη του ναού της Αφροδίτης είναι του 6ου ή των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ.
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Στο σημείο αυτό, ήταν μέχρι πρόσφατα εμφανής η κρηπίδα ρωμαϊκού ναού. Ο ναός όμως αυτός προέρχεται από αρχιτεκτονικά μέλη αρχαϊκού ναού της Αφροδίτης (6ος ή 5ος αιώνας π.Χ.) ιωνικού ρυθμού, ο οποίος ήταν περίπτερος, με έξι στύλους, πρόναο και κρηπίδα 6 βαθμίδων (σκαλοπάτια). Το μνημείο ασφυκτιά μέσα στον σύγχρονο αστικό ιστό και πολλοί ευαίσθητοι πολίτες κι επιστήμονες επιδιώκουν δράσεις ανάδειξής του. Εξαιτίας νομικών και γραφειοκρατικών ζητημάτων, η κατάσταση παραμένει στάσιμη και ισχύει η προσωρινή απόφαση κατάχωσης του μνημείου για την καλύτερη προστασία του.
Τι δε βλέπω;
Ο “Παρθενώνας της Θεσσαλονίκης”, όπως έχει χαρακτηριστεί, έχει προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον, συμπεριλαμβανομένων της UNESCO και της Αρχαιολογικής Σχολής του Βερολίνου. Πράγματι, η ιστορία και η τύχη του μνημείου έχει ιδιαίτερη σημασία. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή (πιθανότατα επί Αυγούστου), ο αρχαϊκός ναός της Αφροδίτης μεταφέρθηκε από την Αινεία (σημερινή Νέα Μηχανιώνα) στο σημείο αυτό, όπου πλέον λατρευόταν πιθανότατα ο Καίσαρας. Επίσης, είναι πιθανόν, ο παρών ναός να προέρχεται από αρχιτεκτονικά μέλη 2 παλαιότερων ναών και όχι ενός. Βάσει αρχαιολογικών στοιχείων (π.χ. τοίχος προγενέστερου κτιρίου), το σημείο αυτό ήταν λατρευτικός χώρος και πριν τη μεταφορά των μελών του/των ναού/ών. Εδώ βρέθηκαν και αρκετά ευρήματα πρωιμότερα των ρωμαϊκών, αλλά και αρκετά σημαντικά ρωμαϊκά αγάλματα. Τμήματα του ναού εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Πλατεία Αντιγονιδών & Καραολή και Δημητρίου των Κυπρίων
Βιβλιογραφία
Πετρίδου Ι., (2014), Ο μικρός “Παρθενώνας” της Θεσσαλονίκης, Parallaxi
http://www.parallaximag.gr/observatory/o-mikros-parthenonas-tis-thessalonikis
Τελευταία επίσκεψη 9/11/2014
Στεφανίδου- Τιβερίου Θ., (2009), Τα
λατρευτικά αγάλματα του ναού του Διός και της Ρώμης στη Θεσσαλονίκη, στο Κλασική Παράδοση και Νεωτερικά Χρόνια στην Πλαστική της Ρωμαϊκής Ελλάδας, Πρακτικά συνεδρίου, University Press σ.σ. 273-286