Ο Ναός Παμμέγιστων Ταξιαρχών αρχικά ήταν καθολικό μοναστηρίου.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )
Οθωμανική εποχή (1453- 1912)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ο αρχικός ναός κατασκευάστηκε τον 14ο αιώνα μ.Χ.
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Ο ναός αρχικά ήταν καθολικό μοναστηρίου και από αυτό, σώζεται μόνο το ανατολικό τμήμα. Στο μνημείο έχουν γίνει αρκετές προσθήκες και ανακατασκευές. Είναι διώροφος ναός με τυφλά αψιδώματα, κτιστούς ημικίονες στους τοίχους, εναλλαγή όγκων στο Ιερό Βήμα, τοξοτά παράθυρα και κεραμοπλαστικό διάκοσμο. Παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με το ναό του Αγίου Νικολάου Ορφανού. Έχει κεντρική αίθουσα με ξύλινη στέγη και στις τρεις πλευρές της περιβάλλεται με περίστωο. Το περίστωο έχει στέγες σε χαμηλότερη στάθμη και συναντάται σε αρκετούς ναούς της πόλης την εποχή εκείνη (14ος αιώνας), γι’ αυτό και θεωρείται ιδιαίτερο ναοδομικό γνώρισμα. Από τις παραστάσεις του ναού έχουν σωθεί ελάχιστες και είναι αυτές των αετωμάτων του κεντρικού χώρου με σκηνές της Αναλήψεως και της Πεντηκοστής.
Τι δε βλέπω;
Το βυζαντινό όνομα του ναού είναι άγνωστο. Κατά την οθωμανική περίοδο, οι κάτοικοι πίστευαν ότι ο ναός τιμούσε τους Αρχάγγελους Ταξιάρχες Μιχαήλ και Γαβριήλ, λίγο πριν μετατραπεί σε τζαμί από τους Τούρκους. Όταν το 1912 ξανάγινε χριστιανικός ναός, αποδόθηκε αυτό το όνομα. Κατά τη μετατροπή του σε τζαμί ωστόσο, τιμήθηκε αυτή η διπλή αφιέρωση στην οποία πίστευαν οι χριστιανοί και για το λόγο αυτόν, ο μιναρές -του τζαμιού πλέον- είχε διπλό εξώστη. Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που ονομάστηκε και Τζαμί με τους Δύο Εξώστες. Ένα επιπλέον ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι επί βυζαντινής περιόδου το ισόγειο του ναού χρησίμευε ως νεκροταφείο των μοναχών. Οι μοναχοί θάβονταν μέσα στους τοίχους και οι τάφοι έκλειναν με μαρμαρόπλακες.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Θεοτοκόπουλου
Βιβλιογραφία
Κουρκουτίδου- Νικολαϊδου Ε., Τούρτα Α., (1997), Περίπατοι στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη, Αθήνα: Εκδόσεις Καπόν