Νεκροταφείο Ευαγγελίστριας

Τι βλέπω;

Είναι το παλαιότερο διασωθέν νεκροταφείο της πόλης, ένα πολιτιστικό μνημείο και προσωπογραφία της, αγκαλιάζοντας ταυτόχρονα τη νεότερη ιστορία της. Μαρμάρινες προτομές, σταυροί, γονυκλινείς γυναίκες, ανάγλυφα άνθη και ανθρώπινες μορφές, άγγελοι και άλλα διακοσμητικά μοτίβα από το 19^ο και το πρώτο μισό του 20^ου αιώνα συνθέτουν μια υπαίθρια γλυπτική μέσα στην οποία γινόμαστε μάρτυρες της εξέλιξης της τέχνης αυτής. Μεταξύ αυτών, σημαντικότερα είναι: α)  ο τάφος του Άμποτ (1876), στον οποίο ο χρόνος αναπαρίσταται ως άνδρας ξαπλωμένος σε ανάκλιντρο με τρεις γυναίκες όρθιες ως Μοίρες, β) ο τάφος Ιωάννη Πρασσακάκη (1884) με μια γυναίκα όρθια που κρατά το χέρι καθιστού άνδρα, γ) η προτομή του Γρηγορίου Παπαδόπουλου (1873), δ) το γλυπτό του Τάσου Παπαναστασίου (1960) και ε) οι τάφοι των Στεφάνου Δούγγα, Χαράλαμπου Καραμιχάλη, Νίκου Μουσχουντή, Παρίση.

Τι δε βλέπω;

Με απόφαση της οθωμανικής διοίκησης, οι αλλόθρησκοι πολίτες έπρεπε να θάβονται ελεγχόμενα για χωροταξικούς και υγειονομικούς λόγους. Έτσι, δημιουργήθηκε το νεκροταφείο αυτό με πρωτοβουλία της Φιλοπτώχου Αδελφότητος. Αρχικά, υπήρχε και το βουλγάρικο νεκροταφείο ακριβώς δίπλα, αλλά μετά το 1912, διαλύθηκε και ο χώρος ενώθηκε με την Ευαγγελίστρια. Είναι χαρακτηρισμένο προστατευόμενο μνημείο λόγω της ιστορικής και γλυπτικής του αξίας. Ωστόσο, η καλλιτεχνική αξία ενός γλυπτού δε συνδέεται απαραίτητα με την κοινωνική προσφορά και την προσωπικότητα του νεκρού. Συνδέεται περισσότερο με την ικανότητα του καλλιτέχνη, την οικονομική επιφάνεια και το γούστο της οικογένειας. Στο οστεοφυλάκιο υπάρχουν τα οστά πολλών εκτελεσθέντων από τους Ναζί, εκτελεσθέντων από την περίοδο του εμφυλίου, των εξεγερθέντων καπνεργατών του Μαΐου του 1936 και ατόμων που είχαν βασανιστεί από τη χούντα του 1967.

Πληροφορίες

• Διεύθυνση: Ελένης Ζωγράφου & Αγ. Δημητρίου

Βιβλιογραφία