Η περιοχή γύρω από την Αγία Σοφία είναι μια αγορά με ενδιαφέροντα καταστήματα, με κάποια από τα πιο γνωστά ζαχαροπλαστεία και αρκετά καφέ και bars.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1912 - )
1913 Κρητικοί χωροφύλακες, μαζί με το στρατό, κατέλαβαν το Βουλγάρικο Φρουραρχείο, σημερινό ζαχαροπλαστείο/ οικία Τερκενλή.
1944 Εορτάστηκε πανηγυρικά στις 2 Νοεμβρίου η απελευθέρωση της πόλης από τους Ναζί.
Οθωμανική εποχή (1453- 1912)
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Η ευρύτερη περιοχή της πλατείας Αγίας Σοφίας, συμπεριλαμβανομένων των οδών Καρόλου Ντηλ, Ικτίνου και Ζεύξιδος, σήμερα δε θυμίζουν το πολυτάραχο παρελθόν της περιοχής και της πόλης. Είναι μια αγορά με ενδιαφέροντα καταστήματα, με κάποια από τα πιο γνωστά ζαχαροπλαστεία και αρκετά καφέ και bars, μερικά από τα οποία είναι και LGBTQI friendly. Ειδικότερα στην πλατεία, μπορεί κανείς να θαυμάσει κάποια σημαντικά κτίρια, όπως το Μέγαρο Λόγγου (το Κόκκινο Σπίτι, στο ισόγειο του οποίου για 66 χρόνια στεγαζόταν το καφενείο- στέκι εκπαιδευτικών “Ερμής”), την οικία Τερκενλή στο ισόγειο της οποίας βρισκόταν παλαιότερα το ιστορικό ζαχαροπλαστείο “Αχιλλέας”, το Μέγαρο Χατζηδημουλά και φυσικά την ίδια την Αγία Σοφία. Εδώ επίσης βρίσκονται και κάποια από τα γνωστότερα γλυπτά της πόλης.
Τι δε βλέπω;
Η Πλατεία Αγίας Σοφίας είναι από τα κεντρικότερα σημεία εθνικής και θρησκευτικής ζωής της πόλης. Επί δικτατορίας Μεταξά γινόντουσαν ομαδικοί γάμοι, στρατιωτικές και παραστρατιωτικές παρελάσεις. Μετεμφυλιακά και κατά τη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών, πραγματοποιούνταν πολλές θρησκευτικές λιτανείες και λάμβαναν συχνά δράση αντιδικτατορικές οργανώσεις. Η πλατεία, ωστόσο, είναι ιστορικά σημαντική για γεγονότα πριν από τα παραπάνω. Μεταξύ αυτών ήταν η μαζική διαδήλωση εναντίον της κατοχής των Ναζί, την οποία διέλυσαν βίαια φοβούμενοι εθνική έξαρση και αργότερα, η μεγάλη δοξολογία με την απελευθέρωση της πόλης. Αίσθηση προκαλεί η περιγραφή του Γιώργου Ιωάννου στο βιβλίο του “Το δικό μας αίμα” για την καταστολή της αντιναζιστικής διαδήλωσης. Οι Ναζί προσήλθαν με μοτοσυκλέτες με ενσωματωμένα πολυβόλα στοχεύοντας προς το πλήθος. Η παγωμάρα του πλήθους ήταν “εκκωφαντική”. Οι ανάπηροι του πολέμου με την Ιταλία, οι οποίοι δεν μπορούσαν να μετακινηθούν από το κέντρο της πλατείας, φώναζαν στο πλήθος “Φύγετε θα σας θερίσουν!”, “Θα σας σκοτώσουν, φύγετε!”.
Βιβλιογραφία
Ζαφείρης Χ., (1997), Θεσσαλονίκης Εγκόλπιον, ιστορία, πολιτισμός, η πόλη σήμερα, γεύσεις, μουσεία, μνημεία, διαδρομες, Αθήνα: Εξάντας
Ζαφείρης Χ., (2006), Θεσσαλονίκης τοπιογραφία, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο
Τομανάς Κ., (1997), Οι πλατείες της Θεσσαλονίκης μέχρι το 1944, Θεσσαλονίκη: Νησίδες