Αέρηδες (Πύργος των Ανέμων)
Οι Αέρηδες ή το Ωρολόγιον του Κυρρήστου είναι ένα μικρό κομψοτέχνημα στην περιοχή της Ρωμαϊκής Αγοράς.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή (1821 - )
Xώρος αποθήκευσης αρχαιοτήτων και προστατευμένο μνημείο.
Οθωμανική εποχή (1453- 1821)
Γίνεται τμήμα του παρακείμενου τζαμιού και τεκές Δερβίσηδων.
Βυζαντινή εποχή (331 μ.Χ.- 1453)
Γίνεται χριστιανικό βαπτιστήριο. Στον χώρο έξω από την ΒΑ είσοδο, λειτουργούσε χριστιανικό κοιμητήριο.
Ρωμαϊκή εποχή (30 π.Χ.- 330 μ.Χ.)
Ελληνιστική εποχή (322- 31 π.Χ)
Κατασκευάζεται κατά τον 1ο αιώνα π.Χ. Κατά Kienast, το 2ο αι. π.Χ.
47 π.Χ. Κατασκευάστηκε.
Κλασική εποχή (478-323 π.Χ)
Αρχαϊκή εποχή (800-479 π.Χ)
Γεωμετρική εποχή (-1100- 800 π.Χ)
Προϊστορία (-1100 π.Χ.)
Τι βλέπω;
Οι Αέρηδες ή το Ωρολόγιον του Ανδρονίκου από την Κύρρο είναι ένα μικρό (12,8μ. ύψος) ολομάρμαρο οκταγωνικό κομψοτέχνημα στην περιοχή της Ρωμαϊκής Αγοράς. Επιστέφεται από μία επίσης μαρμάρινη, περίτεχνη και καλοδιατηρημένη κωνική στέγη. Κάτω από τη στέγη και σε κάθε μία από τις οκτώ πλευρές, βλέπουμε από μία ιπτάμενη ανδρική μορφή. Οι ανάγλυφες αυτές μορφές σχηματίζουν μία ενδιαφέρουσα και σπάνια ζωφόρο με προσωποποιημένους τους ανέμους. Παρατηρήστε με προσοχή τους ντυμένους με ζεστά ρούχα και μπότες βόρειους ανέμους. Κουβαλούν λεκάνες με χαλάζι και βροχή. Αντίθετα, οι νότιοι άνεμοι είναι πιο ελαφριά ντυμένοι και φέρουν λουλούδια, δημητριακά και πρύμνη πλοίου, υποδηλώνοντας ότι είναι ιδανικοί για τη ναυσιπλοΐα.
Τι δε βλέπω;
Δε βλέπουμε όλα αυτά τα εξαρτήματα, τα γρανάζια, τους δείκτες και τους μηχανισμούς υψηλής τεχνολογίας που επέτρεπαν στους αρχαίους Αθηναίους να ενημερώνονται για τις φάσεις του φεγγαριού, τις ώρες (μέρα νύχτα), τους ανέμους και τα ηλιοστάσια. Σήμερα, παρατηρώντας την γαλήνια και ανθρώπινη Πλάκα, δεν μπορούμε να καταλάβουμε ότι αυτό ήταν το κεντρικότερο, το πιο πολύβουο σταυροδρόμι της αρχαίας Αθήνας. Το ρολόι στεκόταν στο σταυροδρόμι αυτό και γι’ αυτό είχε δύο ανοίγματα που επέτρεπαν τις εξής διαδικασίες: 1. Είσοδος, 2. Ενημέρωση για μετεωρολογικά, αστρονομικά και χρονικά ζητήματα και 3. Έξοδος. Στο εσωτερικό λειτουργούσε εικοσιτετράωρο υδραυλικό ρολόι, χρήσιμο σε περίπτωση συννεφιάς και σε κάθε μία από τις πλευρές, ηλιακό ρολόι. Όταν η μέρα ήταν ηλιόλουστη δεν υπήρχε λόγος να μπει κανείς. Το ρολόι, που στεκόταν στην κορυφή της Αγοράς, παρείχε όλες τις πληροφορίες και στις εξωτερικές επιφάνειές του. Υπήρχε στην αρχαιότητα τόση ανάγκη για ακρίβεια; Και όμως! Οι έμποροι της Αγοράς χάρη στο ρολόι ήξεραν τι ώρα και αν θα φτάσουν εγκαίρως τα εμπορεύματά τους στο λιμάνι του Πειραιά, οι πολίτες γνώριζαν πότε θα γίνει η επόμενη συνεδρίαση της Βουλής και οι ναυτικοί αν είναι ιδανικές οι συνθήκες για να ξεκινήσουν τα μακρά και επικίνδυνα ταξίδια τους. Το ρολόι αυτό είναι o τεχνολογικός πρόγονος όλων των αστικών πύργων ρολογιών που βλέπουμε στα δημαρχεία, τις εκκλησίες, τα κοινοβούλια και σε όλα τα κεντρικά σημεία των πόλεων της Δύσης.
Πληροφορίες
- Διεύθυνση: Ρωμαϊκή Αγορά
Βιβλιογραφία
Travlos J., (1980), Pictorial Dictionary of Ancient Athens, New York: Hacker Art Books
Αδάμη- Καρδαμίτση Ε., (2009-2010), Αθήνα, μεταμορφώσεις του αστικού τοπίου, Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη
Γιοχάλας Θ., Καφετζάκη Τ., (2013), Αθήνα, Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία, Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ
Ζήβας Δ.Α., (2012), Αρχιτεκτονικός Οδηγός Αθηνών, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς
Μητροπούλου Κ. (χ.α.), Αθήνα, μνήμες και κτήρια, Αθήνα: Εκδόσεις Σιδέρης
Φωκά Ι., Βαλαβάνης Π., (1994), Περίπατοι στην Αθήνα και την Αττική, τόποι, θεοί, μνημεία, Κέδρος
